kierunek północ

 

No więc, Yorkshire. Leży na dalekiej północy, jest największym hrabstwem w Anglii i zamieszkują je ludzie wymawiający tylko jedną – najczęściej środkową – sylabę w każdym słowie. Ich rozmowa przypomina mi szybkie odbijanie piłki tenisowej, ale niewykluczone, że to ja mam jakiś uszczerbek na słuchu. Wieść gminna niesie, że mieszkańcy Yorkshire uważają się za lepszych Anglików od reszty Anglików, swoje hrabstwo określają skromnie jako „god’s own county”, i najchętniej widzieliby je jako terytorium niepodległe. Najlepiej gdzieś przy Kanarach. Ile w tym prawdy, nie wiem, ale faktem jest, że właściwie każde hrabstwo w Anglii ma swoją specyfikę, akcent(y), produkty, historię, tradycje, wrogów i przyjaciół; zazwyczaj północ nie lubi południa, wschód zachodu a ludzie z Kornwalii nie lubią nikogo.

Bogatą historię Yorkshire widać np. w nazwach miejscowości. Rzymianie, Normanowie i Wikingowie pozostawili po sobie np. sympatyczne łamańce językowe w rodzaju Bramham cum Oglethorpe, Laughton-en-le-Morthen, Ouse, Appleton-le-Street czy Heckmondwike. Przez stulecia niesforne hrabstwo wplątywało się w coraz to nowe polityczno-religijne afery, włączając przegraną z kretesem ‚Wojnę Róż‚, oraz rewolucję przemysłową. Ślady tych wydarzeń są łatwe do wypatrzenia; Anglia żyje otoczona swoją historią, czasem tylko zamykając ją w muzeach ze zbójeckimi cenami wstępu.

Przejazd przez Yorkshire przypomina trochę przejazd przez Belgię. Ciągnące się w nieskończoność proste drogi otaczają wielkie otwarte przestrzenie ubarwione w tej chwili kwitnącym masowo rzepakiem; co jakiś czas na drogę wyskoczy jakąś ubożuchna wiesiunia z boarding school dla nizin społecznych* (sarkazm taki). Hrabstwo posiada w swoich granicach aż dwa i pół parku narodowego, rozliczne rezerwaty i inne strefy ochrony krajobrazu oraz efektowne wybrzeże morza Północnego. Posiada też, o zgrozo, Yorkshire curd tarts, czyli babeczki, które smakują jak połączenie polskiego sernika z kremem brulee. Dwa inne typowe ciasteczka z regionu to h’eccles cake i Bakewell tart, moim zdaniem nie tak pyszowate jak curd tart, curd tart, you’re my curd tart (na melodię Sex Bomb), ale też zdecydowanie warte przetestowania.

Głównym miastem hrabstwa jest słynny York. Skoro słynny, to oczywiście oblepiony turystami. Moja cierpliwość do tłumów jest tylko nieznacznie większa od cierpliwości do zakupów; obie zamykają się w jakichś 40 minutach. Chciałabym mieć możliwość powłóczenia się po ulicach Yorku o piątej rano albo w nocy; można tam wypatrzeć tyle uroczych starych detali, zwłaszcza w The Shambles, świetnie zachowanej średniowiecznej ulicy (a raczej całej dzielnicy). Katedra w Yorku  (Minster) oczywiście, tak; nie żebym namawiała do złego, ale wślizgnięcie się tylnym wejściem oszczędzi ci dychę. Ja w ogóle jestem zadeklarowanym przeciwnikiem rip-off’u (oskubywania konsumenta z kasy) i walczę z nim wszelkimi dostępnymi metodami, np. tresspassingiem albo omijaniem szerokim łukiem. Polecam.

W Yorku mają też ciekawe muzeum kolei, National Railway Museum, w którym można sobie np. obejrzeć najszybszy pociąg na świecie, japoński ‚bullet’, czyli ‚pocisk’. Dla mnie bullet już na zawsze pozostanie wspomnieniem traumatycznym; to w nim pieprznął mi o podłogę ukochany obiektyw, Sigma 10-20mm, wart więcej niż większość moich pozostałych aktywów razem wziętych. Huk, szkło; prawie sama grzmotnęłam o tę cholerną podłogę. Na szczęście jakimś nieprawdopodobnym cudem obiektyw działa, a stłukł się tylko filtr UV. Japońska technologia..

Więcej o tym, co Tygryski NAPRAWDĘ lubią w Yorkshire następnym razem.

Dodam tylko, że najlepszym i najtańszym sposobem parkowania w Yorku jest Park and Ride. Jest chyba z pięć albo sześć różnych parkingów, a autobusy kursują co 10-15 minut.

 * Dla tych, co nie wiedzą, brytyjskie boarding schools to ekskluzywne płatne szkoły z internatem, do których wysyła się dziecioki z rozdziałem na płeć już w wieku 3-4 lat; wracają do domu tylko na wakacje. Vide organizacja Hogwartu. Szkoły są najczęściej lokowane poza miastami, w ‚dobrym’ sąsiedztwie i uważane są za najlepszą inwestycję w przyszłość dziecka. Poziom kształcenia i wpajana dyscyplina, a także zawierane przyjaźnie i wyrabiane koneksje czynią przyszłość ucznia przewidywalnie promienną. Jedną z najsłynniejszych szkół boardingowych jest Eton, którą ukończył m.in. premier Cameron czy książę William. Czaisz, o co w tym wszystkim chodzi. To kraj który tak naprawdę nigdy nie miał rewolucji społecznej na miarę francuskiej i pozostaje w dużym stopniu organizmem klasowym.